Organizacja odzysku opakowań to podmiot, który w imieniu przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach przejmuje obowiązki dotyczące recyklingu odpadów. Działa w ściśle określonych ramach prawnych oraz zgodnie z wpisem do rejestru BDO. Realizuje ustawowe cele środowiskowe, w tym publiczne kampanie edukacyjne oraz składanie sprawozdań w BDO.

Z usług organizacji odzysku opakowań korzystają głównie przedsiębiorcy wprowadzający produkty
w opakowaniach, którzy chcą przekazać obowiązki dotyczące recyklingu, prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych i składania sprawozdań w rejestrze BDO.

Sprawozdania OPAK to dawna nazwa sprawozdań o masie wytworzonych opakowań (OPAK-1), o masie przywiezionych pustych opakowań spoza kraju (OPAK-2), masie wywiezionych opakowań lub opakowań na produktach poza kraj (OPAK- 3). Obecnie to część dokumentacji przekazywanej do BDO. Organizacja odzysku opakowań może je złożyć w imieniu przedsiębiorcy, jeśli ten przekaże niezbędne dane.

Organizacja odzysku opakowań musi być zarejestrowana w bazie BDO. Jest to baza ogólnodostępna,
w której łatwo wyszukać organizację odzysku opakowań. Jedną z pierwszych organizacji odzysku opakowań, która powstała w Polsce jest Eko Cykl Organizacja Odzysku Opakowań S.A.

Koszty zależą od masy i rodzaju opakowań oraz zakresu przejętych obowiązków. Warto porównać cennik organizacji odzysku opakowań, aby znaleźć najbardziej korzystne rozwiązanie.

Organizacja odzysku opakowań ma obowiązek składania rocznego sprawozdania i dokumentowania osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu (za pomocą dokumentów DPR i EDPR). Działa zgodnie
z przepisami ustawy z 13 czerwca 2013 roku o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz obowiązkowym wpisem do rejestru BDO.

Jeśli organizacja odzysku lub przedsiębiorca nie osiągną wymaganych poziomów recyklingu, muszą zapłacić opłatę produktową. Jest forma daniny publicznej naliczanej za niewywiązanie się
z obowiązków. Opłata produktowa jest naliczana w sprawozdaniu w bazie BDO. Opłatę produktową można obliczyć za pomocą dostępnego kalkulatora
https://oplataproduktowa.org/kalkulator-oplaty-produktowej-2025/

Każda organizacja odzysku opakowań jest zobowiązana do przeprowadzania publicznych kampanii edukacyjnych na temat selektywnej zbiórki i recyklingu opakowań, postępowaniu Wydatki na kampanie są obowiązkowe i muszą być wykazane w sprawozdaniu w bazie BDO.

Kwotą, którą przeznacza się na publiczne kampanie edukacyjne jest 2% procent wartości netto opakowań wprowadzonych na rynek w przypadku samodzielnej realizacji tego obowiązku. Organizacja odzysku opakowań przejmuje obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych i przeznacza na nią co najmniej 5% wartości przychodów z przejęcia obowiązku recyklingu.

W przypadku likwidacji lub upadłości, obowiązki przejęte przez organizację odzysku opakowań wracają do przedsiębiorcy. Przedsiębiorca musi samodzielnie zrealizować obowiązki recyklingowe i złożyć odpowiednie sprawozdania w bazie BDO.

Organizacja odzysku opakowań działa na zasadzie przejmowania obowiązków środowiskowych. Współpraca polega na podpisaniu umowy i przekazywaniu danych niezbędnych do realizacji obowiązku recyklingu opakowań i sporządzaniu sprawozdań. Tego typu podmioty również realizują publiczne kampanie edukacyjne.

Oba terminy są często używane zamiennie, ale w praktyce organizacja odzysku opakowań koncentruje się na odpadach opakowaniowych, podczas gdy organizacja odzysku odpadów może obejmować szerszy zakres, np. zużyty sprzęt elektryczny, baterie czy opony.